Şirketler, global pazarda rakiplerine oranla Ar-Ge'ye ve patent patent portföylerine yaptıkları yatırımlar kadar başarı sağlıyor. Günümüzde ise rekabet yeni bir boyut kazandı. Rekabetteki yeni göstergeler değerli patent ve patent değeri olarak karşımıza çıkmaktadır. Peki bu patent değeri nasıl tespit edilir?
T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TPE (Türk Patent Enstitüsü) ve
LES TR (Türkiye Lisans Yöneticileri Derneği) nin ortaklığı ile gerçekleşen Ar-Ge Merkezleri ve Teknoloji Geliştirme Bölgelerinin Sınai Mülkiyet Hakları Kapasitelerinin Geliştirilmesi Projesi, kapsamına Patent Değerleme önemli bir modül olarak projeye dahil edilmiştir. Buna ek olarak
ÜSİMP Patent Fuarı 2016'da fikri ve sınai haklara sahip olmanın ötesinde, özellikle patentlerin değerinin belirlenmesinin neden önemli olduğu ve nasıl yapılması gerektiği ile ilgili eğitimlerin verilmesi bu konunun önemine ilişkin kamuoyunda önemli bir farkındalık oluşturmuştur.
Uluslararası alanda yapılan araştırmalara göre, fikri sermayelerin toplam değerinin şirket değerinin yaklaşık %70'lik kısmını oluşturduğu ortaya konulmuştur. Türkiye?de ise, şu an için oranın daha az olduğu ancak fikri sermayenin dünya ile birlikte ülkemizde de önem kazanmaya başladığı TPE ve EPO (Avrupa Patent Ofisi), USPTO (Amerika Patent Ofisi), JPO (Japonya Patent Ofisi) gibi yurtdışı patent ofislerine yapılan başvuru sayılarının da artmasıyla, fikri haklar bilincinin yaygınlaştığı görülmektedir.
Fikri sermayenin önemli yapıtaşlarından olan patentlerin şirket değerinin belirlenmesi veya yatırım, pazarlama gibi temel süreçlerde de verimli, vizyonel ve doğru planlama yapılması adına dikkate alınması gereken değerler olduğu bilinci de önem kazanmaktadır. Bu sebeple objektif ve analitik kriterlere dayanan patent değerleme çalışmalarına giderek daha çok ihtiyaç duyulmaktadır.
Teknoloji transferi faaliyetlerini benimsemiş, öncü bir özel sektör iştiraki olan TURKTEK Teknoloji Transfer Merkezi, fikri hakların sanayileştirilmesi sürecinin kalkınmada kilit değer taşıdığını, ülke olarak bu sürecin daha başında olduğumuzu ancak teknoloji ekosistemi içerisinde yer alan her şahıs ve firmanın, fikri haklarını ticarileştirebilmesi için öncelikle patent değerlerinin belirlenmesi gerektiği konusunu vurguluyor. Patent değerleme, sadece lisanslama ya da devir süreçleri için değil, şirket değerlemelerinde de önemli bir araç olarak kullanılmaktadır. İster halka arz olmuş bir şirket, isterse bir girişim şirketi olsun, şirket değerinin belirlenmesinde patent değerlerinin mutlaka ayrıca tespit edilmesi gerekmektedir.
Bu doğrultuda ilkini İstanbul Üniversitesi Teknokent, ikincisini GOSB Teknopark da gerçekleştirdiği "Patent, Buluş, Teknolojik Ürün Değerleme" Seminerlerinin III. sü için Boğaziçi Üniversitesi Teknopark ile görüşmelerini tamamlayan
TURKTEK TTM , seminerler kapsamında şirketlerin sahip olduğu fikri hakların "Maddi varlıklar gibi bir değerinin olduğu, bu değerin nasıl hesaplanması gerektiği, yöntemleri ve kriterleri nelerdir" konularını katılımcılarla paylaşarak bu bilinci ekosistemde yaygınlaştırmayı amaçlamaktadır.
İşletmelerin fikri haklar birimlerinde geçtiğimiz dönemde patent sayılarının arttırılması en önemli bir hususken artık doğru organizasyon ve iş birlikleriyle patent sayılarının arttırılmasına ek olarak, daha yüksek değere sahip patentlerin geliştirilmesi için çalışmalar yapılması işletmelerin global rekabette önemli bir güce sahip olmalarına, şimdiden olanak sağlayacaktır.